Chủ đề: “Sai số trong các công thức tính Calo”
Trước đây, nhiều học viên khi mới tới VNTA thường hỏi: “Em đã tính đúng calo rồi, sao vẫn không giảm mỡ?” hoặc “Sao chị ăn ít vậy mà vẫn tăng cân?”. Lý do phổ biến nhất cho câu hỏi này chính là: các công thức tính calo luôn có sai số. Điều này là bình thường và ai cũng gặp phải. Hiểu được sai số giúp học viên của chúng ta bớt căng thẳng, đồng thời biết cách điều chỉnh để đạt kết quả tốt hơn.
1. Sai số từ các công thức ước tính
Các công thức tính calo như BMI hay TDEE mà mọi người hay dùng thực chất chỉ là chỉ số dùng để sàng lọc dinh dưỡng cho cộng đồng, trong khi cơ thể mỗi người lại khác nhau về cơ địa, hormone, khối lượng cơ, chất lượng giấc ngủ… nên những công thức đó không có nhiều ý nghĩa với cá nhân.
Ví dụ: Hai người đều là dân văn phòng, bằng cân nặng nhưng một người tập tennis 4 buổi/tuần sẽ đốt nhiều năng lượng hơn người chỉ đi bộ nhẹ nhàng.
2. Sai số từ nhãn thực phẩm
Nhiều quốc gia cho phép nhãn dinh dưỡng sai số ±20%. Nghĩa là một món ghi 300 kcal có thể thực tế từ 240 đến 360 kcal.
Thêm vào đó, cách chế biến cũng làm thay đổi calo: rán, kho, xào sẽ tăng năng lượng vì hấp thụ thêm dầu.
Ví dụ: 100g khoai tây luộc và 100g khoai tây chiên có calo chênh lệch rất lớn, dù cùng là… khoai tây.
3. Sai số khi tự đo hoặc nhập dữ liệu
Đây là lý do phổ biến nhất trong thực tế.
– “Một chén cơm” của mỗi người không giống nhau.
– Tự ước lượng khẩu phần thường sai 20–50%.
– Ăn ngoài hàng rất khó biết chính xác vì lượng dầu, đường và gia vị mặn hơn khi chúng ta tự kiểm soát tại nhà.
4. Sai số trong tiêu hao năng lượng khi tập luyện
Các đồng hồ hoặc ứng dụng tập luyện thường ước tính cao hơn thực tế. Chúng chỉ dựa trên nhịp tim nhưng không tính đầy đủ cơ bắp, hiệu suất, kỹ thuật, lượng mồ hôi đã mất…
Ví dụ: Đồng hồ báo đốt 600 kcal khi chơi pickleball, nhưng thực tế chỉ khoảng 350–450 kcal.
Tóm lại, việc tính calo là rất hữu ích nhưng không bao giờ chính xác tuyệt đối. Cách tốt nhất mà chúng ta nên làm cho học viên đó là:
1. Theo dõi kết quả 2–3 tuần.
2. Nếu không thay đổi hãy điều chỉnh lượng calo ±10–15%.
3. Ưu tiên thực phẩm chất lượng thay vì chỉ đếm số.
Khi hiểu rõ sai số, học viên sẽ bớt áp lực và tập trung hơn vào việc ăn uống thông minh và duy trì bền vững.