Trong tập luyện thi đấu là một phần không thể tránh khỏi, có thi đấu mới phân hạng được thắng thua, dựa trên điều luật được ban hành bởi tổ chức có uy tín về chuyên môn.
1. Tie-break là gì
Trong thể thao tie-break hay là tie-breaker là thời gian thi đấu hiệp phụ diễn ra vào cuối trận đấu khi cả hai đội có cùng điểm số để xác định người chiến thắng. Ngày nay rất nhiều môn thi đấu thể thao đã sử dụng thể thức phân thắng bại.
Để hiểu hơn về tie break trong thi đấu tennis thì bài viết này là dành cho bạn!
2. Tie-break trong tennis là gì?
Trong môn tennis (quần vợt), tie-break có nghĩa là set đấu quyết định. Trong 1 ván đấu, nếu tỷ số set đấu của hai tay vợt cân bằng 6-6 thì loạt tie-break được thực hiện. Nếu tay vợt nào đạt 7 điểm trước và nhiều hơn 2 điểm so với đối thủ thì chiến thắng. Loạt tie-break sẽ kéo dài vô tận đến khi có một tay vợt đạt được khoảng cách 2 điểm so với đối phương.
3. Lịch sử ra đời và phát triển của luật tie-break hiện nay đời
3.1. Ai là người phát minh ra tiebreak?
Jimmy Van Alen là nhà sáng lập Đại sảnh Danh vọng Quần vợt Quốc tế vào những năm 1950, người phát minh ra tiebreak mục đích để rút ngắn các hiệp quần vợt, và do đó, các trận đấu quần vợt, đồng thời giúp chúng dễ lên lịch hơn và phù hợp hơn với việc phát sóng trên TV, anh ấy đã nảy ra ý tưởng về một trận hòa chín điểm. Giải đấu mở đầu tiên sử dụng tie break trong trận hòa chính diễn ra năm tháng sau, vào tháng 2 năm 1970, tại Giải vô địch trong nhà chuyên nghiệp của Mỹ ở Philadelphia
3.2. Lịch sử ra đời và phát triển của luật tie-break hiện nay
Năm 1970, Giải quần vợt Mỹ Mở rộng đưa ra quy tắc tiebreak chín điểm cho tất cả các set đạt tỷ số 6–6, cả nội dung đơn và nội dung đôi.
Năm 1971, tiebreak chín điểm được giới thiệu tại Wimbledon (lần thay đổi điểm đầu tiên tại Wimbledon sau 94 năm). Và được Peter Johns nghĩ ra và chính thức đã đưa nó vào sách luật quần vợt.
Năm 1972, Wimbledon áp dụng thể thức hòa 12 điểm khi tỷ số trong một set đạt 8–8 trong các trận đấu trừ khi set đó diễn ra sao cho một trong các tay vợt có thể giành chiến thắng trong trận đấu bằng cách giành chiến thắng.
Năm 1975 thể thức tiebreak 12 điểm được giới thiệu vào giải Mỹ mở rộng
Năm 1979, Wimbledon đã thay đổi luật của họ để tiebreak (12 điểm) sẽ được diễn ra sau bất kỳ set nào ngoại trừ set cuối cùng đạt tỷ số 6–6 trong các trò chơi.
Năm 1989, Davis Cup áp dụng thể thức tie-break trong tất cả các set ngoại trừ set cuối cùng, và sau đó kéo dài đến set cuối cùng bắt đầu từ năm 2016.
Năm 2001, Giải quần vợt Úc Mở rộng áp dụng tiebreak với tỷ số 6–6 trong set cuối cùng ở nội dung đôi nam và nữ. Vào năm 2001, Giải quần vợt Úc Mở rộng đã thay thế set thứ ba quyết định của nội dung đôi nam nữ bằng một trận đấu “tiebreak” mười tám điểm (người đi trước được mười điểm và thắng hai điểm sẽ thắng trận đấu)
Năm 2006 ATP Tour đã giới thiệu thể thức tiebreak trận đấu cho các giải đấu đôi vào. WTA Tour đã áp dụng quy tắc đó vào năm 2007.
Năm 2007 giải pháp mở rộng đã theo sau Giải quần vợt Úc (sử dụng thể thức tương tự cho nội dung đôi nam nữ.
Lưu ý: Các set tie-break giờ đây gần như phổ biến ở mọi cấp độ chơi, cho tất cả các set trong một trận đấu; tuy nhiên, tie-break không phải là yếu tố bắt buộc trong bất kỳ set nào và định dạng thực tế của set và tie-break phụ thuộc vào giám đốc giải đấu trong các giải đấu và trong các trận đấu riêng, tùy thuộc vào sự đồng ý của người chơi trước khi trận đấu bắt đầu.
Tie-break không được sử dụng trong set cuối cùng ở Giải quần vợt Úc Mở rộng cho đến năm 2018, Pháp Mở rộng cho đến năm 2021, Wimbledon cho đến năm 2018 hoặc Fed Cup cho đến năm 2018, cũng như không được sử dụng cho các set cuối cùng ở Davis Cup hoặc Thế vận hội cho đến năm 2012.
US Open là giải đấu lớn duy nhất sử dụng tiebreak trong set chung kết đánh đơn từ năm 1970 đến năm 2018. Tuy nhiên, Giải Úc mở rộng và Pháp mở rộng cũng sử dụng tiebreak set cuối ở cả nội dung đôi nam và nữ.
Sau những lời chỉ trích về hai trận bán kết kéo dài ở Nội dung đơn nam 2018 , Wimbledon tuyên bố Giải vô địch 2019 sẽ sử dụng tiebreak set cuối nếu tỷ số đạt được trong 12 game tất cả. Trận đầu tiên diễn ra ở vòng ba Đôi nam , với Henri Kontinen và John Peers đánh bại Rajeev Ram và Joe Salisbury .
3.3. Tiebreak quần vợt dài nhất từ trước đến nay
Trên thực tế, trận đấu dài nhất trong lịch sử Wimbledon là trận đấu dài nhất trong lịch sử quần vợt.
Thế giới quần vợt đã choáng váng trước trận đấu năm 2010 của John Isner và Nicolas Mahut tại Wimbledon kéo dài 11 giờ 5 phút trong vòng 3 ngày. Isner giành chiến thắng với tỷ số chung cuộc 6–4, 3–6, 6–7 (7–9), 7–6 (7–3), 70–68 trong tổng số 183 ván đấu.
Tiebreak dài nhất từng xảy ra vào năm 2013 tại Giải đấu Thách thức ở Plantation Florida. Benjamin Balleret đánh bại Guillaume Couillard trong Tiebreak 70 điểm 7:6 (36:34), 6:1. Mặc dù trận đấu diễn ra mà không có trọng tài biên hoặc trọng tài chủ tọa nhưng tỷ số trận đấu đã được ITF và ATP xác minh.
Tỷ số cho Tiebreaker đơn nam dài nhất trong một trận hòa chính của ATP là 20:18, điều này đã xảy ra nhiều lần. Một trong số đó là trận bán kết giữa Roger Federer và Marat Safin tại Giải quần vợt Masters Cup 2004 ở Houston. Tiebreak mà Federer thắng với tỷ số 20:18 kéo dài 26 phút.
3.4. Djokovic ông vua tie-break
2 nhà vô địch quần vợt thế giới đại diện là Djokovic và Federer, Novak đã bứt phá thế nào ở loạt tie-break quyết định với Federer
Phân tích của Infosys ATP về loạt tie-break ở chung kết Wimbledon 2019 cho thấy tay vợt số một thế giới đã ghi những điểm số đặc biệt quan trọng.
Mọi thông số trận đấu đều chỉ ra sự vượt trội của Roger Federer, ngoại trừ một số khoảnh khắc Novak Djokovic tỏa sáng. Đổi lại, trong cả ba set thắng của bản thân, tay vợt số một thế giới đều chiếm thế chủ động ở loạt tie-break và buộc Federer phải theo hướng của anh sau những điểm số quan trọng
Thoạt nhìn, những thống kê lên lưới của Federer tỏ ra ấn tưwợng. Nhưng phân tích sâu hơn vào chi tiết sẽ thấy cái nhìn thực tế về thất bại của anh. “Tàu tốc hành” thắng 13 trong 15 điểm giao bóng lên lưới, và 51 trong 65 điểm tiếp cận lưới từ vạch cuối sân. Nhưng trong tổng cộng 33 điểm ở ba loạt tie-break, tay vợt 37 tuổi chỉ thắng hai điểm trên lưới từ sau hai tình huống.
20 trong 33 điểm trong ba loạt tie-break (chiếm tỷ lệ 61%) được hai tay vợt tranh giành khi vị trí đứng của họ là vạch cuối sân. Djokovic thắng 16 điểm, còn Federer chỉ 4 điểm. Tay vợt Serbia cũng áp đảo trong 8 pha bóng bền có số lần chạm vợt từ hai con số trở lên, khi thắng tới 6 lần.
Trong những khoảnh khắc quyết định ở cuối set một, set ba và set năm, Djokovic chiến đấu với tinh thần của một chiến binh quả cảm. Anh thắng điểm lên lưới nhiều hơn đối thủ trong ba loạt tie-break.
4. Luật tie-break tennis
4.1. Luật tie-break Wimbledon 2022:
Wimbledon đã thực hiện các thay đổi đối với hệ thống tính điểm của giải đấu vào năm 2022, tạo sự nhất quán với các giải Grand Slam khác và có khả năng giúp các tay vợt có ít thời gian thi đấu hơn. Dưới đây là một số thay đổi của Wimbledon và cách chúng tác động đến người chơi năm nay: Các quy tắc tie break tại Wimbledon là gì?
Năm 2019, Wimbledon đã giới thiệu thể thức tiebreak set cuối với bảy điểm – nhưng nó chỉ được áp dụng khi tỷ số đạt đến 12-12 trong các ván đấu. Thể thức Wimbledon mới này vẫn phù hợp với Úc Mở rộng, Pháp Mở rộng và Mỹ Mở rộng. Thể thức tính điểm này đã được sử dụng cho Giải quần vợt Úc Mở rộng từ năm 2019 nhưng còn mới đối với các giải khác.
Năm 2022, Khi một trận đấu đạt tỷ số 6-6 trong set quyết định tại Wimbledon 2022, một ván đấu siêu hòa 10 điểm sẽ được diễn ra. Người đầu tiên giành được 10 điểm, với cách biệt hai điểm, sẽ thắng trận đấu.
4.2. Luật tie break cho đánh đơn
Các quy tắc rất đơn giản. Người chơi giành được bảy điểm trước (hoặc nếu vẫn đang hòa 6-6, dẫn trước hai điểm) sẽ thắng Tiebreak và set.
Thứ tự giao bóng trong loạt Tiebreak đánh đơn, đấu thủ trả giao bóng trong ván cuối cùng của hiệp đấu có quyền bắt đầu giao bóng tiebreak từ phía bên tay phải của sân. Sau điểm đầu tiên, lượt giao bóng thay đổi và người chơi kia có hai lượt giao bóng với lượt giao bóng đầu tiên của anh ta đến từ phần sân bên trái của anh ta. Luôn có sự thay đổi giao bóng khi tổng số điểm là một số không đồng đều. Sau một điểm, ba điểm, v.v. Lý do là vì người chiến thắng phải giành được ít nhất một điểm khi đối thủ đang giao bóng. Đó là cái gọi là “mini-break”.
Sau mỗi sáu điểm, người chơi cần đổi bên. Tuy nhiên, trong quá trình chuyển đổi này, họ không được phép ngồi xuống. Họ chỉ được phép bước sang phía bên kia và chỉ nhanh chóng uống một ngụm nước nếu cần.
4.3. Luật tie-break đánh đôii
Nguyên tắc tương tự như trong đánh đơn cũng được áp dụng – bắt cặp trả giao bóng trong ván cuối cùng trước khi bắt đầu giao bóng Tiebreak. Hai điểm tiếp theo sẽ được giao bởi đấu thủ của đội đối phương do sẽ giao bóng tiếp theo. Sau đó, bắt đầu với đội đầu tiên, đấu thủ của mỗi đội đến lượt giao bóng tiếp theo sẽ luân phiên giao bóng hai điểm liên tiếp cho đến khi kết thúc hiệp đấu hòa. Để làm cho các trận đấu đôi trở nên thú vị hơn cho người xem, cách đây vài năm, các cơ quan quản lý quần vợt đã quyết định thay thế set quyết định bằng Tiebreak 10 điểm. Quy tắc này được áp dụng cho tất cả các giải đấu ngoại trừ Grand Slam.
4.4. Tiebreak 10 điểm
Ngay sau thông báo giới thiệu tiebreak set cuối cùng của Wimbledon, Australian Open cũng cho giải đấu 2019 của họ đã giới thiệu “siêu tiebreak” với tỷ số 6–6 cho cả đơn và đôi (nhưng không phải đôi nam nữ) trong set cuối cùng, thay thế thể thức trước đó trong đó set cuối cùng sẽ tiếp tục cho đến khi một người chơi dẫn trước hai ván. Thể thức mới cho set cuối cùng tương tự như “12 điểm tiebreak”, nhưng người chiến thắng là người đầu tiên được 10 điểm thay vì bảy điểm (và họ vẫn phải thắng cách biệt hai điểm). Quần vợt Australia gọi đây là “tiebreak 10 điểm”, mặc dù điều này không phù hợp với lý do đằng sau việc đặt tên cho “người bẻ khóa 12 điểm” đại diện cho tỷ số 7–5; tên tương tự sẽ là “18-point tiebreak” đại diện cho tỷ số 10–8.
Trước Giải Pháp mở rộng 2022, Pháp vẫn là giải đấu lớn duy nhất không sử dụng bất kỳ hình thức hòa nào cho các đơn trong set cuối cùng; mỗi sự kiện grand slam có một hệ thống tính điểm cuối cùng khác nhau. Vào tháng 3 năm 2022, ATP, WTA và ITF thông báo rằng các trận tiebreak set cuối ở tất cả các giải Grand Slam sẽ có tiebreak 10 điểm (“18-point tiebreak”, đầu tiên đến 10) khi set đấu đạt được tất cả sáu game (6- 6). Thế vận hội sẽ sử dụng điều này vào năm 2024.
Các quy tắc cho Tiebreak 10 điểm gần giống như quy tắc thông thường, với điểm khác biệt chính là người chơi đạt 10 điểm với cách biệt hai điểm sẽ thắng. Nếu tỷ số là 10:10, trận đấu sẽ tiếp tục cho đến khi một người chơi dẫn trước hai điểm. Cũng có sự đổi bên sau điểm thứ sáu đầu tiên và sau đó là sau mỗi điểm thứ sáu.
Ngày nay, tất cả các cuộc thi đôi đều chơi Tiebreak 10 điểm thay vì set quyết định. Trong giải đấu đơn, nó được chơi tại Úc mở rộng để phân định tỷ số hòa 6: 6 trong set quyết định.
5. Chuyên Gia Vũ Ngọc Thành nhận xét về Tiebreak
Tiebreak là một phát minh tuyệt vời theo nhiều cách. Họ tăng thêm sự phấn khích khi mỗi điểm đều có giá trị. Nó cũng có thể dẫn đến những kết quả đáng ngạc nhiên và khó chịu nếu chẳng hạn như một trong những người chơi hàng đầu có một vài khoảnh khắc tồi tệ và phạm quá nhiều lỗi không thể cưỡng lại. Thêm vào đó, nó ủng hộ những người chơi giao bóng tốt vì điều quan trọng là phải có được “những cú ăn điểm nhỏ” để giành được một Tiebreak.
Chúng cũng rất cần thiết để giữ cho trò chơi ngắn hơn. Điều này có thể rất quan trọng đối với các tay vợt trong một giải Grand Slam, vì họ có ít thời gian nghỉ ngơi giữa các trận đấu và không ai muốn có mặt trên sân trong mười một giờ. Việc phát minh ra Tiebreak 10 điểm cũng giúp cứu vãn sự phổ biến của các trận đấu đôi. Nó làm cho chúng ngắn hơn và thú vị hơn để xem.
